Tỉnh Long An là địa bàn giáp ranh Thành phố Hồ Chí Minh và là cửa ngõ về các tỉnh Tây Nam bộ, có 05 huyện là Đức Huệ, Thạnh Hóa, Mộc Hóa, Vĩnh Hưng, Tân Hưng và thị xã Kiến Tường giáp biên giới nước bạn Campuchia với gần 133km đường biên giới. Trong những năm gần đây, cùng với sự phát triển của cả nước, trên địa bàn tỉnh Long An hình thành nhiều khu - cụm công nghiệp, đã thu hút nhiều lao động từ các tỉnh đến. Với đặc thù đó, Long An có nhiều thuận lợi trong phát triển kinh tế - xã hội, song cũng là địa bàn có nhiều điểm nóng về tội phạm trong đó có tội phạm về ma túy, tình hình tội phạm ma túy trên địa bàn tỉnh Long An diễn ra ngày càng phức tạp và có chiều hướng gia tăng theo từng năm. Một số địa bàn có số vụ án về ma túy chiếm tỷ lệ cao như: Đức Hòa, Bến Lức, Cần Giuộc, Châu Thành, Cần Đước, Tân An. Phương pháp, thủ đoạn của tội phạm ma túy vừa tinh vi, vừa táo bạo, liều lĩnh và đáng chú ý đã có vụ vận chuyển trái phép chất ma túy với số lượng hàng chục kilogam. Với tính thu lợi nhuận cao, tội phạm về ma túy ngày càng phát triển nhanh cả về số lượng và tính chất mức độ nguy hiểm cũng như thủ đoạn phạm tội. Sự tinh vi trong phương pháp, sự táo bạo trong thủ đoạn, sự câu kết chặt chẽ trong phân công, tổ chức, sự liều lĩnh trong hành động đã tạo cho loại tội phạm này những đặc điểm khác biệt so với nhiều loại tội phạm khác.

Trong 04 năm, từ năm 2021 đến năm 2024, Viện kiểm sát nhân dân tỉnh Long An kiểm sát việc khởi tố mới 1.089 vụ án ma túy. Trong tổng số 1.089 vụ/1.630 bị can khởi tố mới về các tội phạm ma túy, thì tội “Tàng trữ trái phép chất ma túy” là 719 vụ/885 bị can, chiếm tỷ lệ 66,02%, “Vận chuyển trái phép chất ma túy” 32 vụ/39 bị can, chiếm tỷ lệ 2,93%; “Mua bán trái phép chất ma túy” 209 vụ/341 bị can, chiếm tỷ lệ 18,5%; “Tổ chức sử dụng trái phép chất ma túy” 129 vụ/365 bị can, chiếm tỷ lệ 10,51%. Các vụ án tàng trữ trái phép chất ma túy và tổ chức sử dụng trái phép chất ma túy chủ yếu do các đơn vị cấp huyện thụ lý, giải quyết, đối tượng phạm tội là người nghiện ma túy, tàng trữ số lượng ít để sử dụng. Cấp tỉnh thụ lý giải quyết chủ yếu các vụ tàng trữ, vận chuyển, mua bán trái phép chất ma túy xảy ra trên địa bàn với số lượng ma túy thu giữ lớn, có vụ lên đến hàng kilogam, tội phạm hoạt động có tổ chức, nhiều lần, trên nhiều địa bàn và trong thời gian dài, có nhiều vụ được phát hiện khi các đối tượng vận chuyển qua đường biên giới, qua cửa khẩu giữa hai nước Việt Nam và Campuchia. Ma túy thu được chủ yếu là Methamphetamine, Ketamine, Heroine và MDMA.

Điển hình như vụ án Tô Văn Phường phạm tội “Vận chuyển trái phép chất ma túy” xảy ra tại xã Lộc Giang, huyện Đức Hòa, tỉnh Long An. Đây là vụ án điển hình về hành vi vận chuyển ma túy thuê đến số lượng kilogam. Tô Văn Phường nhận vận chuyển thuê ma túy cho một người không rõ họ tên sinh sống tại Campuchia, vận chuyển từ Campuchia đến Thành phố Hồ Chí Minh với tiền công là 1.000USD cho 01kg ma túy, hai bên giao kèo khi nào vận chuyển xong mới được nhận tiền công. Ngày 01/10/2021, khi Phường đang vận chuyển 1.995,5 gam ma túy, loại Methamphetamine trên Đường tỉnh 821 thuộc ấp Lộc Bình, xã Lộc Giang, huyện Đức Hòa, tỉnh Long An thì bị bắt quả tang. Phường đã bị đưa ra xét xử với mức án chung thân. Vụ Trần Văn Mển bị xét xử về tội “Vận chuyển trái phép chất ma túy”, theo quy định tại khoản 4 Điều 250 Bộ luật Hình sự. Khoảng đầu tháng 7/2024, Trần Văn Mển đến một Casino ở Campuchia chơi và quen biết với một người nam, khoảng 40 đến 50 tuổi, nói tiếng Việt Nam, sống ở Campuchia. Người này hỏi Mển có cần tiền không, đi giao đồ cho người này để kiếm vài chục triệu tiêu xài và cho Mển 02 số điện thoại Campuchia để Mển liên lạc, đồng thời kêu Mển đi mua 01 sim điện thoại số Campuchia để liên lạc, Mển đồng ý và nói không có xe để đi thì người này cho Mển 8.000.000 đồng để mua xe. Sau đó, Mển mua 01 xe Blade giá 8.500.000 đồng của người Campuchia, chiều cùng ngày Mển mua 01 điện thoại Nokia giá 400.000 đồng, 01 sim điện thoại số Campuchia giá 60.000 đồng, rồi Mển gọi cho người nam nêu trên, để người này biết số điện thoại của Mển và liên lạc đi giao đồ. Trong tháng 7/2024, Mển nhận vận chuyển 05 gói ma túy từ khu vực Casino Trâm Dồ bên Campuchia đến Quận 12, Thành phố Hồ Chí Minh giao cho người phụ nữ (không biết tên, địa chỉ), để nhận 40.000.000 đồng tiền công. Lần thứ 2, vào khoảng 02 giờ ngày 05/9/2024, Mển đến phía sau Casino Trâm Dồ nhận 02 ba lô chứa 25 gói ma túy, có tổng khối lượng 24.890,36 gam, gồm 9.903,91 gam, loại Methamphetamine và 14.986,45 gam, loại Ketamine về nhà Mển cất giữ, để đi giao theo yêu cầu của người nam sống ở Campuchia, với giá tiền công 7.000.000 đồng/01 gói ma túy nhưng chưa nhận tiền công. Đến khoảng 06 giờ cùng ngày, Mển bị lực lượng Biên phòng mời làm việc và tự khai nhận toàn bộ hành vi phạm tội của mình. Mển đã bị đưa ra xét xử với mức án tử hình. Đây là các vụ án điển hình cho hành vi vận chuyển trái phép chất ma túy do người Campuchia thuê vận chuyển từ Camphuchia về Việt Nam.

Hiện nay, ma túy đã lan rộng, xâm nhập vào đời sống xã hội, mọi lứa tuổi, mọi thành phần. Trong đó, số người phạm tội chưa thành niên có biểu hiện tăng. Qua đó cho thấy đối tượng phạm tội đánh vào tâm lý tò mò, thiếu hiểu biết của người dân, người chưa thành niên để lợi dụng thực hiện tội phạm. Thủ đoạn và phương thức hoạt động ngày càng tinh vi, xảo quyệt, liều lĩnh và sẵn sàng bỏ chạy, tẩu tán ngay vật chứng nếu bị phát hiện, đặc biệt có vụ có nhiều đối tượng có tiền án, tiền sự, phụ nữ tham gia tổ chức sử dụng trái phép chất ma túy và tàng trữ trái phép chất ma túy, có trường hợp đối tượng vận chuyển với khối lượng hàng kilogam ma túy. Mức độ ảnh hưởng của tội phạm về ma túy có tầm lan rộng trong xã hội, tội phạm ma túy chiếm một tỷ lệ nhất định so với tổng số các loại tội phạm xảy ra trên địa bàn tỉnh Long An, số lượng và tính chất nghiêm trọng của vụ việc ngày càng có chiều hướng gia tăng, gây nên những hệ lụy xấu cho xã hội và là nguồn gốc phát sinh ra các tội phạm khác. Do đó, việc các cơ quan tiến hành tố tụng cần nghiên cứu và đưa ra giải pháp nhằm nâng cao chất lượng giải quyết án ma túy trên địa bàn tỉnh Long An là quan trọng và cần thiết, góp phần nâng cao hiệu quả công tác đấu tranh phòng, chống tội phạm ma túy trên địa bàn tỉnh Long An trong giai đoạn hiện nay./.

Phạm Hiệp - Tống Hương